Kitap Giydirme Sanatı

KİTAP CİLTCİSİ

CİLTCİLİK : KİTAPLARA KIYAFET GİYDİRME SANATI YAZILI METİNLERİN OLUŞTURULMAYA VE ÜRETİLMEYE BAŞLANDIĞI YILLARDAN İTİBAREN BAŞLAYAN BİR EL SANATI OLMA ÖZELLİĞİNİ KORUMUŞTUR. CİLT VE CİLTCİLİK ,YAZILI (BASKILI )SAYFALARIN BELİRLİ BİR DÜZEN SIRASI VE ÇEVRESEL FAKTÖRLERDEN MUHAFAZASI AMAÇLI DOĞMUŞ SONRASINDA İSE BİR KİTAP İÇİN OLMAZSA OLMAZ BİR ANA UNSUR HALİNİ ALMIŞTIR. İLK YILLARDA KİTAP CİLTLERİ ,KİTAP CİLT SAYFALARI ÇOK İPTİDAİ OLARAK,KÜÇÜK BAŞ HAYVAN BAĞIRSAKLARI (ŞİMDİKİ İPLİK DİKİŞİ AMAÇLI) AĞAÇ LİFLERİ İLE BİRBİRİNE TUTTURULARAK YAPILIRDI DAHA SONRA BU OLUŞTURULAN BLOK CİLTLER ÇEŞİTLİ HAYVAN DERİLERİ İLE KAPLANIR KORUMA ALTINA ALINIRDI. KİTAP CİLTLEME İŞİ İLK OLARAK EL YAZMALARI İÇİN CİLBENT ARDINDAN (HARFLERİN ) HURUFATLARIN AĞAÇ VE TAŞ KALIPLARA OYULMASI (İLK MATBUAT )HALİNİ ALDIKTAN SONRAKİ SÜREÇ İÇERİSİNDE HIZLA İLERLEMİŞTİR. MÜELLİFLER (KİTAP YAZARI )YAZDIKLARI ESERLERİN BELİRLİ BİR NİZAM VE İNTİZAM İÇERİSİNDE DEVAM ETMELERİ İÇİN ,CİLT İÇERİSİNDEKİ SAYFALARIN YERLERİNDE SABİT KALMALARI ,KOLAY AÇILMALARI VE YIRANMAMALARI İÇİN KİTAP CİLDİ ZORUNLULUK HALİNİ ALMIŞTIR BU ZORUNLULUKLA BİRLİKTE DOĞAN ÇOK ESKİ SANAT CİLTCİLİK (MÜCELLİTLİK ) ,KİTAP CİLT KAPAKLARLARININ ÖNCE SOĞUK BASKI (GOFRE ) DAHA SONRAKİ YILLARDA ALTIN VARAK BEZEMELER VE SÜSLEMELER İLE ZENGİNLEŞTİRİLMİŞ , OKUYUCUYA GÖRSEL BİR GÜZELLİK ŞEKLİNDE SUNULMAYA BAŞLAMIŞTIR. CİTCİLİK, YANİ KİTAPLARIN CİLT HALİNE GETİRİLME İŞLEMİNİN GENEL ADI VE YAPAN KİŞİYE MÜCELLİT BU SANATIN İCRA EDİLDİĞİ MEKANIN ADI İSE MÜCELLİDHANE OLARAK ADLANDIRILMIŞTIR CİLTCİLİK VE KİTAP CİLT YAPIM İŞİ ,İKİ ANA TEMEL ÜZERİNE OTURMAKTADIR.İLK OLARAK YAZILI VE YA BASILI SAYFALARIN SAĞLAM VE SAĞLIKLI BİR ŞEKİLDE DİKİLMESİ ,DAHA ESERİN İÇERİĞİNE UYGUN BİR ŞEKİLDE CİLT HALİNE ALINMASIDIR. HER İŞTE OLDUĞU GİBİ, KİTAP CİLT İŞİ YAPIMINDADA KULLANILAN BİR TAKIM EL ALETLERİ VE YARDIMCI UNSURLAR VARDIR ,YAZIMIZDA SIRASI GELDİKÇE BU ALETLERDEN BİLGİ VERMEYE ÇALIŞACAĞIZ BİRÇOK EL SANATINDA OLDUĞU GİBİ CİLTCİLİĞİN ,CİLT İŞİNİN İLK OLARAK İSTANBULDA DOĞDUĞUNU,İSTANBULUN KİTAP CİLT İŞİNDE İLKLERİN İLİ OLDUĞUNU SÖYLEYEBİLİRİZ CİLTCİLİK HİZMETİ İSTANBULDA İLK PROFOSYENEL OLARAK İSTANBUL DA ZAFER CİLT EVİ (ZAFER MÜCELLİTHANE Sİ ) ADI LTINDA İSTANBUL SÜLEYMANİYE SEMTİNDE HİZMET VERMEYE BAŞLAMIŞTIR (1938 ) CİLT/CİLBENT VE KİTAP CİLTLERİ TÜRK KLASİK CİLT İSİMLERİ SALBERK CİLT ,MURASA CİLT,ZELBAHAR CİLT,MURASSA CİLT,LAKE CİLT,EBRU CİLT,YEKŞAH CİLT,ŞEMSE CİLT,ÇEHARKUŞE CİLT,MÜŞEBBEK CİLT,YAZMA CİLT GİBİ İSİMLER İLE ADLANDIRILMIŞTIR. İSTANBULDA KİTAP CİLT ÇEŞİTLERİ İLE İLGİLİ (KLASİK VE MODERN CİLT )BİRÇOK ÖRNEĞE ULAŞILMASI GÜNÜMÜZDE HALA MÜMKÜNDÜR.DAHA ESKİ KLASİK CİLT ÇEŞİTLERİNE ,İSTANBUL''UN SÜLEYMANİYE SEMTİNDE BULUNAN SÜLEYMANİYE YAZMA ESERLER KÜTÜPHANESİNDE ULAŞMANIZ MÜMKÜNDÜR HER ÇEŞİT CİLDİN KENDİNE HAS BİR TARZI ,RENGİ VE İÇİNDEKİ KAYNAK İLE MÜTANESİP OLMA ZORUNLULUĞU VARDIR.

KİTAP CİLTLERİNİN ÜZERİNDEKİ VARAK VE GOFRE SÜSLEMELER ZAMANLARINA GÖRE GEOMETRİK,RUMİ,ŞEMSE,GEÇME –GİRİFT ÖRGÜLÜ VE BİTKİSEL SÜSLEMELER KULLANILMAKTADIR 1730 LU YILLARDAN SONRA ÖZELLİKLE İSTANBULDAKİ ATÖLYELERDE CİLT VE CİLTLEME SANATIDA AVRUPADA YAPILAN ESERLERDEN ETKİLENEREK BAROK-ROKOKO ,KUMAŞ,DERİ APLİKE,DERİ RÖLYEF VE KUMAŞ CİLT ŞEKLİNDEDE ÜRETİLMEYE BAŞLANMIŞTIR. SANAYİLEŞME VE MAKİNELEŞME SÜRECİNİN YAŞANDIĞI 20.YY DA,İSTANBUL CİLT ATÖLYELERİNDE ÖNCÜLÜĞÜNÜ : BAHAETTİN TOKATLIOĞLU-NECMETTİN OKYAY-SAMİ OKYAY-EMİN BARIN-İSLAM SEÇEN GİBİ İSİMLERİN ALDIĞI KİTAP CİLT USTALARI BU SANATIN EN BELİRGİN İSİMLERİDİR CİLT VE KİTAP CİLT YAPIMINDA KULLANILAN BAZI ALET,TABİR VE MESLEKİ TABİRLER ŞÖYLE SIRALANABİLİR ALET VE EDAVATLAR ISTAKA ,ŞİRAZE,KORDELA,TELA,HURUFAT,KUMPAS,KLİŞE,BIÇKI,BİZ,İĞNE,FIRÇA,ZIMPARA,BALMUMU İP,BADEM KOLA,SIRT KAĞIDI,YAN KAĞIDI,KÖŞEBENT,ZEMBEREK,TEK ÇİZGİ,ÇİFT ÇİZGİ,ESPAS,SAHTİYAN DERİ,ZİK,KOYUN DERİSİ,MEŞİN ,AHŞAP MENGENE,KLİŞE,ZIMBA,PERFORAJ,PRES,ISTANPA,GİYOTİN VE PANDİZOT CİLTCİLİKTE KULLANILAN EL ALETLERİ VE YAN MALZEMELERDİR. POZA,MUHAT,MİKLEP,SIRT,SALBEK,ZENCİREK,ŞEMSE,DUDAK,AĞIZ,ETEK,BAŞ,FORMA,KAYA,KAMBURA,ÇİFT KAMBURA,KENAR YALDIZI,SOMAKİ,KÖRÜK,ALTIN VARAK,GÜMÜŞ VARAK,GOFRE,FORSA CİLT YAPIM İŞİNDE LİTERATÜRDEKİ TABİR VE KİTAP CİLT İŞİNDE GÜNÜMÜZDEDE KULLANILAN TABİRLERDİR. İSTANBULDA CİLT ,CİLTCİLİK VE KİTAP MÜCELLİTLİĞİ AHİLİK GELENEĞİNİN İÇİNDE YERİNİ ALAN ÇIRAK,KALFA VE USTA VASIFLARININ OLDUĞU,DEVAMEDEGELMEKTE OLAN ÇOK ESKİ BİR EL SANATIMIZDIR ZAFER KOCATÜRK ZAFER CİLT EVİ İSTANBUL NELER YAPIYORUZ KİTAP CİLTLEME KİTAP CİLT TAMİRİ KİTAP CİLT YENİLEME HERTÜRLÜ KİTAP CİLT HİZMETİ KİŞİYE ÖZEL DEFTER (İSİM VE LOGO BASKILI) KAĞIT VE KİTAP TAMİRİ KAĞIT YAMASI (SAYFA RESTORASYONU ) PERAKENDE CİLT TOPTAN VE YÜKSEK ADETLİ CİLT TIPKIBASIM CİLT ÇOĞALTMA KİTAP ÇOĞALTMA (TİCARİ AMAÇ DIŞI ) HER EBAT ÖZEL KUTULU DEFTER E KİTAPLARIN FİZİKİ KİTABA ÇEVRİLİP CİLTLENMESİ PDF DEN KİTAP ÇOĞALTMA (TİCARİ AMAÇ DIŞI) HAKİKİ DERİ KURANI KERİMLER KURANI KERİM TAMİR VE YENİLEME İSİM BASKILI HATIRA DEFTERİ KURUMSAL ŞEREF DEFTERLERİ KİŞİSEL (İSİM BASKILI ) HEDİYE DEFTERLERİ HAKİKİ SÜMENLER DEMO KİTAP DEKOR KİTAP HİZMETİ DİZİ VE FİLMLER İÇİN DEKOR KÜTÜPHANE DİZAYNI CİLBENT VE SÜMEN CEPLİ ÖZEL ÜRÜN KUTULARI HAKİKİ DERİ SEKRETARYALAR MAGAZİNLİK CİLTLERİ PROJE SUNUM DOSYALARI PROJE ÇOĞALTMA VE CİLT SÜRELİ YAYIN CİLTLERİ ANTİKA CİLTLERİ KARTELA KATALOG RESMİ EVRAK CİLTLERİ (YEVMİYE/KEBİR/ENVANTER) MALİ ARŞİV CİLTLERİ TAZİYE DEFTERİ EVLİLİK VE ÖZEL GÜNLER İÇİN ÖZEL DEFTER ÖZEL KUTULAR (AHŞAP/DERİ/KUMAŞ) KLASİK TARZ KİTAP CİLTLEME OSMANLI TARZI KİTAP CİLT MODERN VE ÇAĞDAŞ CİLT KUŞE KAPAKLI CİLT EBRU CİLT MEŞİN CİLT KUMAŞ CİLT LAKE CİLT MURAKKA CİLT MİKLEPLİ CİLT KAMBURALI CİLT LAKE CİLT ŞÖMİZLİ CİLT ÇALIŞMA VE HİZMET ŞEKİLLERİ ATÖLYE ZİYARETLİ SİPARİŞLER ADRESE KARGO VE KURYE YOLU İLE YURTDIŞI DAHİL HİZMET (ALICI ÖDEMELİ ) YERİNDEN ALINIP YERİNE TESLİM ESASI İLE HİZMET (EK ÖDEME GEREKTİREBİLİR) İNTERNET YOLU (V TRANSFER ) VE PDF İLE HİZMET YERİNDE HİZMET (EK ÖDEME GEREKTİRİR) BAZI KURUMSAL HİZMETLERİMİZ İHSAN BU KISMI BAZI SİTELERDE SADECE LOGO OLARAK GÖRÜYORUM YANINDA İSİMLERİ DE YAZIYOR YANİ FİRMA İSMİ YERİNDE ÖN PLANDA KURUMSAL LOGOLARI OLUYOR BİZDE ÖYLE YAPABİLİRMİYİZ ? *MARMARA ÜNİVERSİTESİ GÖZTEPE KAMPÜS VE (TÜM BİRİMLER ..HUKUK..SAĞLIK..BEDEN EĞİTİMİ BESYO …. V.B. *GÖKSU SAFİ IŞIK AVUKATLIK ORTAKLIĞI (ÇOK BÜYÜK BİR HUKUK FİRMASI ) *NOBEL İLAÇ *T.C. GALATASARAY ÜNİVERSİTESİ SUNA KIRAÇ KÜTÜPHANESİ *HARBİYE ASKERİ MÜZE KOMUTANLIĞI *BEŞİKTAŞ JİMNASTİK KLUBU DERNEĞİ BJK MÜZE BJK İNŞAAT *HOCA ÜVEYZ KÜTÜPHANESİ *İ.B.B. ATATÜRK KÜTÜPHANESİ *TEKFEN HOLDİNG *SİGORTA DÜNYASI DERGİSİ *İSTANBUL PASAPORT ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ *ARBİO GAZ *TÜRKİYE GAZETECİLER CEMİYETİ *KARASİ BELEDİYESİ *ODUNPAZARI BELEDİYESİ ADRES: CEMAL YENER TOSYALI CADDESİ ÖZGÜR İŞ HANI NO .47 DAİRE 4 VEFA SÜLEYMANİYE İSTANBUL 05324373931 KİTAPLARDA TEMİZLİK VE DEZENFEKTE İŞLEMLERİ Herhangi bir belge veya kitap üzerinde oluşan tozların sebebi atmosferik kirlilikten ziyade böcek artıkları ve küfe dayalı sporlardan oluşmaktadır.

Yapılacak olan temizlik ve dezenfeksiyon işlemleri çeşitli el aletleri ve teçhizatlarla belgenin veya kitabın türüne göre çeşitlilik göstermektedir. Bilinen en klasik yöntem özellikle açık havada ya da cama yakın bir alanda yumuşak bir fırça ile yavaşça süpürerek bu tozları uzaklaştırmaktır. Gelişen teknolojiyle beraber kütüphane ve müze malzemesine uygun nitelikte düşük emiş gücüne sahip elektrikli süpürgeler üretilmiştir. Yine sık kullanılan yöntemlerden biri olarak kapalı mekan da yüksek filtreleme gücüne sahip temizlik kabinleri kullanılmaktadır. Bazı durumlarda böcek kalıntıları ve küf mantarlarının sporlarını gidermek için azotlu dezenfekte sistemi de kullanılmaktadır. Bir hayli meşakkatli ve uzun sürelerde yapılacak olan bu işlem özel atölyelerde uygulanabilmektedir.

Kütüphanenizde yaptığım kaba tespite göre bazı kitaplarda tarafınızca sahiplenilmeden önce bulunduğu mekanların tozlu olması sebebiyle bir tozlanma mevcuttur. Bazı kitaplarda da kitap kurtları atıklarının kitaplarınızda olduğunu beyan etmişsinizdir. Bununla beraber çok detaylı bir inceleme yapılamadığı için tam olarak toz türevi tespit edilememiştir. Ekte görülen tüm malzeme ve ekipmanlar temizlik ve dezenfekte işlemlerinde kullanılmaktadır. Kitapların toz durumuna göre bu malzeme ve tekniklerin biri veya daha fazlasıyla işlem yapılacaktır. Sizden verilen tahmini 3000 kitabın temizlik işlemlerinin yapılacağı varsayımına dayanarak; tarafımdan tutulacak olan bir mekanda işlemlerin tümü yapılacaktır. Sizden gelen bu teklif üzerine tutulacak olan mekanın kirası+depozito, nakliye hizmeti, ofis içinde kullanılacak eşyalar ve bir takım malzemeler için araştırma yapmış bulunmaktayım. Tüm bu maliyetler sonucunda kitapların birim fiyatını 21.00 TL+KDV olarak sizden talep etmekteyim. Eğer işlem yapılacak kitap sayısı daha fazla olur ise yine bu fiyat üzerinden yapılacaktır. Kitaplarda temizlikten ziyade kitap içerisinde şayet var ise ufak tefek onarımlar (yırtıklar, eksik parçalar, kıvrılmalar vs..) hepsi tarafımdan yapılacaktır. Sizinde daha önce belirlediğiniz gibi kitaplar 500 adet olarak her ay sizden alınacak ve aynı ayın sonunda teslim edilecektir. Şubat-Temmuz ayları aralığın da 6 ay nihayetinde işin tamamı bitirilecektir. Bu teklifi olumlu olarak değerlendirmeniz sonucunda sizden ilk 500 kitabın temizleme CİLTÇİLİĞİN TARİHÇESİ Orta Asya’da Türklerin kitap cildi yaparken deri kullandıklarını ve deri üzerinde bir takım madenler kullanarak süsleme yaptıklarını İngiliz A.Stein ve Fransız P.Pelliot isimli araştırmacılar tarafından gerçekleştirilen Bin Buda (Tung Huang) mağaralarında yaptıkları kazılar neticesinde öğrenmekteyiz. Yine ilk Türk ciltlerinin 7.ve 8.yüzyıllarda Doğu Türkistan’da yaşayan Uygur Türklerince yapıldığını, Kara Hoca kazılarında bulunmuş ciltli kitap örneklerinden anlıyoruz. Uygur Türklerinin İran’a ve Halife Mutasım zamanında Samerra’ya (Irak) gelmelerinin, ciltçilik sanatının bu bölgelerde yaygınlaşıp gelişmesinde etkili olduğu bilinmektedir. Orta Asya’ya mahsus bir sanat olan ciltçilik Türklerin İslâmiyeti kabulü ile birlikte büyük gelişme göstermiş, Türk cilt sanatının gelişimine Osmanlı Sarayı’nın özellikle büyük etkisi olmuştur.16.yüzyıldan itibaren Osmanlı ciltçiliği Türk ve İslam sanatının en büyük temsilcisi olarak varlığını 20. yüzyıla kadar sürdürmüştür. 2. OSMANLI SARAYI CİLTÇİLERİ Osmanlı Devleti’nde serbest olarak çalışan ciltçi esnafının yanında bir de Topkapı Sarayı'nda, Saray kütüphanelerinin ve resmi dairelerin cilt işlerini yapan “Cemaat-ı Mücellidan-ı Hassa” adlı bir teşkilat kurulmuştur. Serbest esnaf olarak çalışanların, “Ehl-i Hiref Teşkilatı” içinde bir loncaları vardı ve usta-kalfa-çırak ilişkisi sürdürülüyordu. Saray ciltçilerine ser mücellit (baş ciltçi), ser bölük (bölükbaşı), ser oda (odabaşı), ser kethüda ya da kethüda gibi unvanlar verilmişti. 16.yüzyılın başından 18.yüzyılın sonlarına kadar Topkapı Sarayı mücellitleri arasında Yedikuleli Alaettin Mehmet Çelebi, Süleyman Çelebi, Kara Mehmet, Mehmet Yadigâr, Mehmet Abdi, Pir Davut, Cafer Eyyubi, Ali Yusuf, Süleyman Emektar, Hasan Bin Ahmet, Mehmet Halife, Hatif Ali sayılabilir. 18.yüzyılda yaşamış ünlü tezhip ve lake ustası Ali Üsküdari de dönemin ünlü ciltçileri arasında sayılmaktadır.

3. TÜRK-İSLAM CİLT SANATINDA ÜSLUPLAR Ciltler; teknik özelliklerinden çok malzemelerine ve süslemelerine göre birbirinden ayrılmış ve Hatayi, Herat, Arap, Halep, Rumi, Mağribi, Memluk, Türk, Lake, Buharayı Cedit gibi üsluplarda yapılmışlardır. Arap, Memluk, Rumi ve Mağribi üslupları 13. ve 14. Yüzyıla kadar büyük gelişme göstermiş, Hatayi ve Herat üsluplarının klasik tarzda gelişmesi 18. yüzyıla kadar devam etmiştir. Klasik üslup olarak adlandırılan bu iki üsluptan Hatayi, Buhara, Kaşan, Şiraz, Diyarbakır, Bursa ve Edirne’de gelişimini sürdürmüştür. 17. yüzyıldan sonra klasik cilt tarzı yerini yeni üsluplara bırakmıştır. Çiçek resimlerinin stilize edilmesiyle İran’da gelişen “Şuküfe” üslubu yanında insan ve hayvan tasvirlerinin üzerine vernik sürülmek suretiyle “lake” üslubu doğmuştur. 18.yüzyılın sonlarına doğru Türk cilt sanatında “Barok” ve “Rokoko” üslupları ile Batı ciltçiliğinin etkileri görülmüştür. Osmanlı Ciltlerinde manzara, arabesk ve canlı motiflerine rastlanmaz. En çok bulut, penç, yaprak, gonca, nilüfer yaprağı, ıtır yaprağı, gül gibi motifler kullanılmıştır. Memluk Selçuklu ciltlerinde ise stilize edilmiş motiflerle birlikte arabesk motiflerine de yer verilmiştir. 4. CİLT YAPMAK İÇİN İHTİYAÇ DUYULAN MALZEMELER Bu meslekte demirbaş olan malzemelerle demirbaş olmayan malzemeler vardır. Demirbaş olarak sayılabilecek malzemeler şu şekilde listelenebilir: Giyotin (kesme makinesi), işkence(pres), dikiş tezgâhı, biz ve çeşitli dikiş iğneleri, demir gönye, demir cetvel, çekiç veya tokmak, pergel, deri bıçağı, ip kıskacı, ıstaka, iskarpela, testere, tahta kalıplar, değişik puntolarda kurşun harfler, yaldız baskısı için kumpas, deritaşı, zımpara kâğıdından eğeler, boya paletleri ve kapları, fırçalar, boya serpmek için teller ve sert fırçalar. Tutkal, mukavva, kağıt, bez veya deri, karton, şerit, şiraze, iplik, balmumu, kınnap, tela, yaldızlama için altın varak veya yaldız ise demirbaş olmayan malzemelerdir. İşkence yani pres, ciltlenmiş kitabın formunun bozulmaması için onu sıkıştırmaya yarar. Pres her şeyden önce kitabın kamburasının bozulmamasını sağlar. Kambura cildin sırtına estetik açıdan güzellik sağlamak amacıyla verilen yuvarlaklığın adıdır. Çekiç veya tokmak kambura yapımında kullanılır. Sırt dikişi yapmadan önce kıl testere ile kitabın sırtına üst, alt ve ortadan olmak üzere üç oluk açılır ve bu oluklardan “kınnap” denilen kalınca bir iplik geçirilir. Formaların arasından geçirilen dikiş ipliği sırttaki oluklarda bulunan kınnaplara dolandırıldıktan sonra tekrar formanın içine sokulur. Bu hareket sırtta açılan oluk sayısı kadar tekrar edilir. Bir turdan sonra ikinci formaya geçilir. Bu işlem son forma bitene kadar sürdürülür. Kınnabın uçları dağıtılır yani elyaf haline getirilir, tutkallanarak kitabın kapağına teker teker yapıştırılır. Eskiden ipek iplik, hatta ibrişim kullanılırmış fakat şimdilerde bu işi yapan ustalar ucuza mal etmek isteyenler için normal dikiş ipliği kullanmaktalar. Giyotin, ciltlenmiş kitabın sırt dışında kalan üç tarafının tıraş edilmesini sağlar. Ciltlenen kitabın kenarlarında tıraş edilecek kadar payı yoksa sıfır numara zımpara kâğıdı kullanılır. Giyotin kadar temiz yüzey elde edilemez ama kitabın kenarlarının düzgün ve temiz görünmesi için bu yöntem kullanılır. 5. CİLTLEME ÇEŞİTLERİ Dikişli cilt: Adından anlaşılacağı üzere formaların birbirine iplik ya da tel kullanılarak dikilmesi ile yapılmış cilttir. Saplama cilt: İyi bir ciltçi mecbur kalmadıkça bu yönteme başvurmaz. Zira iplikle ya da telle yapılan saplama dikiş hem kitabın kullanımını engeller hem de uzun ömürlü olmaz. Dikişsiz, ya da yapıştırma cilt: Formaları tutkal kullanarak yapıştırmak suretiyle yapılır. Bugünkü makine ciltçiliği bu sistemden yola çıkılarak meydana getirilmiştir. Tek yaprak halinde olan sayfaların ciltlenmesi için yapıştırmaktan başka çare de yoktur. Kılavuzlu cilt: Kapakların tek, çift ya da üçlü kılavuzla bezendiği cilttir. Kordonlu cilt: Forma kınnaplarının kitabın sırtında küçük çıkıntılar oluşturduğu cilt. Tam parşömen cilt: Cildin sırt ve kapaklarının aynı tip deri ya da bezle kaplandığı cilt. Yarıklı cilt: Forma kınnaplarını geçirmek için yaprakların sırttan yarıldığı cilt. 6. KLASİK CİLT ÖZELLİKLERİ Esas malzeme deri ve mukavvadır. Deri ıslatılıp yumuşatıldıktan sonra el bıçkısı ile kâğıt inceliğinde tıraş edilir. Keçi derisinden yapılan cilde “sahtiyan cilt”, koyun derisinden yapılana da “meşin cilt” denir. Klasik bir cilt dört parçadan ibarettir: Sağ (üst) kapak, sol (alt) kapak, sertab ve mikleb. Üst kapak kitabın önünde bulunur ve sırtla alt kapağa bağlanır. Sertab, mikleb alt kapak arasında kalır. Sertab, kitap kapandığı zaman sayfaların kenarlarını örten kısım olup alt kapakla birlikte hareket eder. Miklab ise kitabın sayfaları arasına sokulan ve sertaba bağlı olan parçadır.

Klasik ciltlerde şiraze elle örülür. Kapak kitap boyutundadır ve dışarı taşmaz, kitabın sırtı düzdür ve yazı bulunmaz. Süslemeler ise her iki kapak ile sertab ve mikleb üzerine yapılır. Ciltlerin bezemeleri genellikle deri üzerine kabartma yapılır ve bazı kısımları yaldızla boyanır. Kapak üzerinde ortada “şemse” denen oval ya da yuvarlak süsleme vardır ve bunun uzantılarına “salbek” denir. 7. SÜSLEMELERİNE GÖRE KLASİK CİLT ÇEŞİTLERİ Ciltler, kullanılan malzemeye ve kapak süslemelerine göre adlandırılır. Cildin kenarları deri ve ortası kâğıt, kumaş, ebru ile kaplanmışsa “çarköşe” veya “ciharguşe cilt” adını alır. Deri üzerine ipek ya da altın iplikle el işlemesi yapılır. Orta göbek ebru, ipek ya da atlas kumaşla kaplanırsa “kumaş”, kadife ile kaplanırsa “zerduva”, altın sırma işlemeli kumaş ile kaplanırsa “zerdüz”, cilt yaldızlandıktan sonra motifler kalıpla basılmışsa “gömme cilt”, yekşah denilen aletle motifler çukurlaştırılmışsa “yekşah cilt”, kapağı üzerine ezilmiş varak altını ile dört dilimli yaprak motifinde parmaklık tarzında geometrik çizgiler çekilen cilt de “zilbahar” veya “kafes”, motiflerin üzerinde tek renk deri yerine renkli deriler kullanılmışsa “mülevven cilt”, kâğıt veya deri dantel gibi oyularak işlenmişse de “müşebbek şemse cilt” denir. Aynı zamanda “katı’a” denilen bu süsleme, genellikle cildin iç kapaklarında görülür. Mülemma şemse ciltte zemin ve motiflerin her ikisi de altın ile süslenir. “Altın cetvelli” ciltte kapağın etrafına altın bir çerçeve çekilir. “Zencirekli cilt”te ise bu çerçeveler bir kaç çizgiden oluşmuş ve bu çizgiler arası altın yaldızlarla bezenmiştir.